โรคหัวใจ จากความเครียด

ความผิดปกติของหัวใจเกิดได้จากหลายสาหตุ และ ทุกส่วนของหัวใจ โรคที่พบบ่อยๆ คือ โรคลิ้นหัวใจพิการ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ แต่ที่จะมาเล่าให้ฟังในวันนี้ เป็นกลุ่มโรคหัวใจอีกชนิดหนึ่ง ที่กำลังเป็นที่น่าสนใจ ยังไม่มีชื่อเรียกในภาษาไทยที่แน่นอน ขณะนี้ผมขอเรียกว่า โรคหัวใจจากความเครียด ซึ่งมาจากภาษาอังกฤษ คือ stress induced cardiomyopathy ชื่อภาษาไทยอาจยังไม่ถูกต้องนักครับเพราะสาเหตุไม่ได้เกิดจากความเครียดทางจิตใจแต่เพียงอย่างเดียว แต่รวมถึงการที่มี ความเครียดต่อหัวใจโดยตรงด้วย บางคนจึงเรียกว่า “โรคอกหัก” (broken heart syndrome) แต่ในญี่ปุ่นจะใช้ชื่อว่า Takosubo cardiomyopathy ตามลักษณะที่เห็นจากการฉีดสีดูหัวใจ

ประเทศญี่ปุ่นรายงานโรคหัวใจชนิดนี้อย่างมาก ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงอายุมาก แต่ความจริงก็พบได้ในเพศชาย และพบได้ทุกกลุ่มอายุในผู้ใหญ่ อาการที่นำผู้ป่วยมารพ.ก็จะเหมือนกับ อาการเจ็บแน่นหน้าอก ที่เกิดจากโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน บางรายมีอาการรุนแรงจนช็อก หรือ มีน้ำท่วมปอดได้เนื่องจากการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ การตรวจเลือด หรือ คลื่นไฟฟ้าหัวใจให้ผลผิดปกติคล้ายคลึงกับโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตันเช่นกัน หรือ แม้แต่การตรวจด้วยเครื่อง ultrasound ก็แยกไม่ออกระหว่างโรคนี้ กับโรคหลอดเลือดหัวใจ สิ่งเดียวที่จะบอกได้คือ การฉีดสีดูหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งพบว่าหลอดเลือดหัวใจปกติ ไม่มีการตีบตันรุนแรง แต่กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงบางส่วน ปัจจุบันเชื่อว่ากลุ่มอาการนี้เกิดจาก หัวใจได้รับการกระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติที่กล้ามเนื้อหัวใจอย่างรุนแรง ซึ่ง อาจจะเกิดจากความเครียดรุนแรงทางจิตใจ หรือ การได้รับยาที่มีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัตินี้ รวมถึงยาบ้า ยาเสพติดบางชนิดด้วย

โรคนี้ไม่มีวิธีรักษาเฉพาะ อาการต่างๆจะค่อยๆดีขึ้นใน 1-8 สัปดาห์ แต่บางรายก็รุนแรงจนอาจเสียชีวิตได้ ดังนั้น ควรทำจิตใจให้เบิกบาน ไม่เครียด ตามหลักศาสนาพุทธ ดูจะเหมาะสมที่สุดกับยุคปัจจุบัน

ภาพการตรวจ ultrasound หัวใจ ภาพ A แสดงกล้ามเนื้อหัวใจด้านหน้าอ่อนแรง บีบตัวผิดปกติอย่างมาก ขนาดห้องหัวใจโตขึ้น ส่วนภาพ B เป็นผู้ป่วยรายเดียวกันเมื่อกล้ามเนื้อหัวใจกลับมาทำงานตามปกติ